Γλώσσα Δ΄. Ενότητα 14. Κεφάλαιο 3. Μια παράξενη παραγγελία from
Xristos Xarmpis
Σύνδεσμος είναι το άκλιτο μέρος του λόγου που χρησιμοποιείται για να συνδέσει προτάσεις ή λέξεις της ίδιας πρότασης μεταξύ τους.
Οι σύνδεσμοι διακρίνονται στις εξής κατηγορίες:
· Συμπλεκτικοί (και, ούτε, μήτε, ουδέ, μηδέ)
· Διαχωριστικοί (ή, είτε)
· Αντιθετικοί (μα, αλλά, παρά, όμως, ωστόσο ενώ, αν και, μολονότι, μόνο)
· Συμπερασματικοί (λοιπόν, ώστε, άρα, επομένως, που)
· Επεξηγηματικοί (δηλαδή)
· Ειδικοί (πως, που, ότι)
· Χρονικοί (όταν, σαν, ενώ, καθώς, αφού, αφότου, πριν, μόλις, προτού, ώσπου, ωσότου, όσο που, όποτε)
· Αιτιολογικοί (γιατί, επειδή, αφού)
· Υποθετικοί (αν, σαν άμα)
· Τελικοί (να, για να)
· Αποτελεσματικοί (ώστε, που)
· Εναντιωματικοί/Παραχωρητικοί
· Ενδοιαστικοί/Διστακτικοί (μη, μήπως)
· Συγκριτικοί (παρά)
· Βουλητικός (να)
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η μετοχή λοιπόν είναι κατά ένα μέρος ρήμα (χρόνος, διάθεση) και κατά ένα μέρος όνομα (γένος, κλίση), δηλαδή μετέχει και στα δύο είδη του λόγου.
Η ενεργητική μετοχή φανερώνει τον τρόπο που εκδηλώνεται η ενέργεια του ρήματος, και είναι άκλιτη. Έχει κατάληξη -οντας (π.χ. τρέχοντας) ή -ώντας (π.χ. τραβώντας).
Η παθητική μετοχή φανερώνει ότι η ενέργεια του ρήματος έχει επηρεάσει το υποκείμενο σε παρελθόντα χρόνο, και είναι κλιτή με τρία γένη και δύο αριθμούς. Έχει κατάληξη :
· συνήθως, -μένος, π.χ. φοβισμένος, κοιμισμένος.
· αν είναι προπαροξύτονη, -όμενος, π.χ. ερχόμενος. Ειδικά οι μετοχές που προέρχονται από ρήματα δεύτερης συζυγίας καταλήγουν σε -ώμενος, π.χ. περισπώμενος.
· αν είναι παροξύτονη, -ωμένος, π.χ. αγχωμένος.
Ορισμένες μετοχές, με την συχνή χρήση, μετατρέπονται σε ουσιαστικά, π.χ. η Οικουμένη (ήταν αρχικά η Οικουμένη Γη).